بیشتر مواقع رایحه مرکبات در عطرسازی برای ما یادآور رایحه‌های مدیترانه‌ای هستند. این نوع میوه‌ها یا مواد اولیه و خام این رایحه‌ها (به ویژه verbena و lemongrass) جزء قدیمی‌ترین ترکیبات در صنایع عطرسازی هستند. بعدها با پیشرفت این صنعت، از میوه‌هایی مانند پوملو (دارابی)، گریب فروت، یوزو و هاساکو (نام میوه‌ای از خانواده مرکبات که در آسیای شرقی می‌رویند) نیز به عنوان رایحه مرکبات در عطرسازی مورد استفاده قرار گرفته‌اند. طبیعت رایحه مرکبات در بیشتر مواقع شامل بوهای خنک هستند که در ذات خود بیانگر تازگی می‌باشند. Petitgrain یک استثنا است که طی فرآیند تقطیر از شاخه‌ها و برگ‌های درخت پرتغال تلخ استخراج می‌شود.
مرکبات عطرها را سرشار از تازگی و شادابی می‌کنند، در نت‌های ابتدایی جای می‌گیرند و با استشمام آن‌ها حس لذت و نشاط به ما دست می‌دهد و باعث سبکی روح و روان می‌شوند و احساس مثبت اندیشی و درخشش همراه با طراوت و پاکیزگی با خود به همراه می‌آورد.
ترنج (Bergamot) مکمل اصلی در فرمولاسیون ادکلن‌های کلاسیک است. رایحه مرکبات یک همراهی کلاسیک با نت‌های قوی‌تر هم‌چون صمغ‌ها و گل‌ها در عطرهای شرقی دارند و نیز ترکیبات خوبی را با نت‌های میوه‌ای برقرار می‌کنند، شیرینی آن‌ها را ملایم و رایحه ترشی به آن‌ها می‌افزایند
نت‌های میوه‌ای در ورای نت‌های مرکباتی (که دارای جایگاه خاص خود هستند) در سال‌های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته و فراگیر شده‌اند که آن ها را لایق داشتن گروهی مختص به خودشان کرده است . نت‌های سبزیجاتی بیشتر غیر معقول هستند. حتی گاهی به نظر شعبده می‌آیند برای مثال نت شلغم که آن را از ساقه‌های زیرزمینی شلغم به دست می‌آورند.
به طور کلی میو‌ها و سبزیجات نسبت به فرایند تقطیر و عصاره‌گیری مقاوم هستند که این امر ناشی از درصد بسیار بالای آب در ساختار طبیعی آن‌ها است و همچنین به عنوان نت‌هایی ماندگار در ساختار عطر به حساب می‌آیند. محدوده تأثیر این نت‌ها از حس تازگی تا شیرینی و نیز رایحه‌هایی مثل کهنگی و قدیمی بودن و رازآلودگی را در خود دارند.
میوه‌ها و سبزیجات احساساتی پیچیده و در حین حال ظریف و با طراوت را در عطرها به وجود می‌آورند. رایحه‌های میوه‌ای از سال 2000 به بعد در گروه میوه‌ای گلی بسیار مورد توجه قرار گرفته‌اند، این در حالی است که رایحه هلو و آلو ترکیب اصلی و پایه‌ای برای عطرهای کلاسیک (مانند Pesicol معروف) بوده است و برای تهیه بسیاری از عطرهای شاخص نیمه اول قرن بیستم از آن‌ها استفاده می‌شده است. بادام جزء معروف‌ترین مغزها در صنایع عطرسازی است، بادام زمینی (که در Bois Farien از لآرتیزان)، فندق (در عطرهای Praline de Santal از Pierre Guillaume و Mechant Loup از لآرتیزان) در واقع همه این نت‌ها بازسازی شده‌اند.
رایحه دانه‌ها و میوه‌های مغزدار در عطرها می‌توانند نقطه اتکایی باشند برای ترکیباتی اثیری یا زمینی مثل وتیور که نمونه آن را می‌توان در Vetiver tonka از هرمس یافت.
همانطور که از اسم این گروه نت‌های عطری پیدا است رایحه آن‌ها از عطر گل‌ها و شکوفه‌ها بدست می‌آید که سرشار از ظرافت هستند. از بوی موز که در رایحه ابتدایی گل یلنگ یلنگ احساس می‌شود تا رایحه ظریفی از شراب که از رزهای تازه به مشام می‌رسد، بوی بادام که رایحه شاخصی از آفتابگردان است تا بوی کافور که در کنار عطر گل‌های مریم تازه چیده شده حس می‌شود و نیز عطر زردآلو مانند گل اسمانتوس (از راسته نعنا سانان) و رایحه لیمویی گل مگنولیا و حالت کاراملی گل اسطوخودوس. گل‌ها می‌توانند جنبه‌ای غافل‌گیر‌کننده داشته باشند که همواره نه تنها حشرات بلکه انسان‌ها را نیز مجذوب خود کنند.
بیشتر گل‌ها به صورت طبیعی در عطرسازی مورد استفاده قرار می‌گیرند. رز و یاس که اسانس‌هایی ارزشمند و غیر قابل قیاس دارند با تکنیک‌های مختلفی عصاره‌گیری می‌شوند (روش استخراج مایع که تکنیکی برای جداسازی دو یا چند فاز مایع از یکدیگر است، عطرگیری به وسیله روغن‌های جاذب، تقطیر) از دیگر گل‌های طبیعی نیز پس از چیدن، عصاره استخراج می‌شود گل‌هایی مانند: گل مریم، اسطوخودوس، اسمانتوس، گل پایا (Immortelle)، یلنگ یلنگ، گل همیشه بهار (Marigold).
از دیگر گل‌ها نمی‌توان عصاره معطری که در هسته آن‌ها قرار دارد را استخراج کرد زیرا که مقدار آن به حدی کم است که باید در آزمایشگاه ها مورد تکثیر قرار گیرد گل‌هایی مانند: لوتوس یا گل مرداب، بنفشه، نیلوفر آبی در این دسته قرار دارند ولی این فرآیند بسیار پرهزینه و محصول آن بسیار کم است. به همین خاطر تنها برندهای نیش و هنری توانایی استفاده از این اسانس ها را دارند.
اسانس گل‌هایی که نامشان در زیر می‌آید معمولاً در آزمایشگاه و با روش تولید مولکول‌های مصنوعی تولید می‌شوند: فریزیا (از خانواده زنبق)، Peony (آفتاب پرست)، بنفشه (در بیشتر مواقع)، گل نرگس وحشی، سنبل و...
رایحه‌های گلی تداعی‌گر حالتی رمانتیک و اغلب زنانه در ترکیب عطرها هستند و همچنین مکمل احساس زیبایی طبیعی که از استشمام معطر نشئت می‌گیرند. هم چنین این نوع رایحه، برای دوستداران و طرفداران روایح زودگذر نت‌های ابتدایی، در جایی که همه چیز در میان نقش و نگارها و در جایگاه خود قرار می‌گیرند تلطیف‌گر سنگینی عناصر سخت‌تر مانند: رزین‌ها و صمغ‌ها هستند و اگر ما به خواص درمانی عطرها معتقد باشیم این رایحه‌ها تسهیل‌کننده رابطه ما با طبیعت و همچنین تعالی روحی می‌شوند.
به طور مشخص گل‌ها نقش مهمی در خانواده عطرهای گلی بازی می‌کنند و همچنین آن‌ها به نوعی سازمان‌دهنده تبدیل کلیه ترکیب عطرها از یک نوع به نوع دیگر هستند. از سبک‌ترین ادکلن‌ها تا باشکوه‌ترین عطرهای شرقی و حتی در برخی از کلن‌های مردانه. همچنین نت‌های گلی نقش جذابی در عطرهایی با رایحه‌های گل بو اورینتال دارند و در میان ترکیباتی با ریشه غربی به وضوح می درخشند.
زیرمجموعه‌ای از خانواده گل‌ها هستند و شایستگی اختصاص دادن گروهی ویژه به خود را دارند این ویژگی ناشی از این واقعیت است که گل‌های خانواده سفید، از پایه‌های اصلی همه عطرهای زیرمجموعه خودشان هستند. در مورد رایحه‌های گل‌های سفید می‌توانیم به شکوفه‌های پرتغال، یاسمن، گاردنیا، گل مریم، پلومریا اشاره کنیم.
حتی پیچ امین الدوله که در طبیعت دارای گل‌های زرد است در گروه رایحه‌ای گل‌های زرد (مانند گل میموسا و مشخصه‌های آن که شیرین و شهد‌دار است) جای نمی گیرد. از طرفی زنبق دره (گل برف)، که گلی سفید رنگ است، در گروه گل‌های سبز قرار می‌گیرد، به خاطر نداشتن برخی از مشخصه‌هایی که بقیه گل‌های سفید دارند و همچنین مشخصه‌های مشترکی که با بقیه گل‌های سبز دارد (با توجه به گروه‌بندی ادموند رودنیتسکا، Hyacinth and Narcissus).
گل‌های سفید محرک‌ترین رایحه را در میان گل‌ها دارند شاداب، باشکوه و به راستی سرمست‌کننده هستند و نیز در هر کجا که ظاهر می‌شوند نشانی برای غلظت عطرهای زنانه‌اند.
شنیدن کلمه سبز ما را به یاد نت‌هایی از برگ‌های به هم فشرده‌شده و چمن‌های تازه هرس‌شده می‌اندازد که رایحه‌ای تند و خوش‌بو را می‌افشانند. در این گروه ما برخی از ادویه‌ای‌ترین و تند و تیزترین عصاره‌های کلاسیک را خواهیم یافت نظیر "باریجه Galbanum"، که نوعی صمغ زرد که از گیاهی شبیه انقوزه به دست می‌آید که رایحه‌ای نیروبخش و تند و تیز و تلخ دارد.
رایحه باریجه با تداعی‌گر رایحه‌های بهاری است که نظیر آن برای اولین بار در عطر Vintage Vent Vert از Balman رونمایی شده است.
برگ درخت انجیر یکی از منحصر به فردترین نت‌هایی است که به طریقه مصنوعی ساخته شده‌اند و عطرهای مدرن انجیری با رایحه‌های تلخ و سبز آمیخته با شیرینی نارگیلی مانند را شامل می‌شود.
دیگر نت برگی عجیب که شخصیت شاخص دارد، برگ گوجه فرنگی است و در عطرهای Eau De Campagne از Sisley و Folavril از A.Goutal و Liberte Acidulee از Les Belle de Nina Ricci مورد استفاده قرار گرفته است.
نت‌های ادویه‌ای قرابت فامیلی با ترکیبات معطر دارند که این مسئله را مدیون استفاده دیرینه از ادویه‌جات در غذاها هستند. برخی از آن‌ها در کابینت ادویه‌جات هر آشپزخانه‌ای یافت می‌شوند مثل: دارچین، فلفل، میخک، گیشنیز، زنجبیل و برخی دیگر کمتر شناخته شده‌اند مثل: زعفران (البته نه در کشور ما ایران) تمرهندی، زیره سیاه و فلفل قرمز. ادویه‌جات واقعی همیشه خشک شده‌اند ولی برخی از گیاهان هستند که روایحی تند و ادویه‌ای دارند مثل اورگانو (پونه کوهی) که در هر دو حالت تازه و خشک‌شده مورد استفاده قرار می‌گیرند.
ادویه‌ها طبقه می‌شوند به کوتاه/تند (قوی و تند و تیز برای مدت زمانی کوتاه) و مثل دارچین طولانی/سرد (ملایم، لطیف و آرام با حس خنکی که مدت زمان زیادی طعمشان باقی می‌ماند) مانند گشنیز، زیره سیاه و هل. این مسئله به عطارها کمک‌ها می‌کند که اثر دلخواه خود را در کار با ادویه جات در زمان درست کردن عطر به وجود آورند. آن‌ها می‌توانند دو عنصر مشابه را به منظور ساختن ترکیبی قوی‌تر در کنار هم قرار دهند یا دو عنصر متضاد را.
این گروه از رایحه‌ها از زمان ظهور چند برابر شده‌اند و عطرهای Gourmand را به وجود آورده‌اند که زیرگروهی از عطرهای شرقی هستند و در دهه‌های 1990 و 2000 میلادی ظهور کرده‌اند در ساخت این عطرها استفاده زیادی از نت وانیل می‌شود و بوهای خوارکی به ویژه شیرینی‌ها و دسرها را به یاد ما می‌آورند بوهایی مانند: شکلات ساده، خامه تازه و وانیل و نیز ترکیبات پیچیده‌تری مانند: مکارون، کرم بروله، کاپ کیک و نان بادامی.
اولین عطر Gourmand موفقیت‌آمیز عطر Angel در 1992 به بازار عرضه شد و رایحه‌ای کاراملی شکلاتی داشت و در ساخت آن از اتیل مالتول (که رایحه پشمک و شکر کاراملی دارد)، پچولی طبیعی (که رایحه کاکائویی به آن می‌داد) در کنار اتیل وانیلین صنعتی استاندارد استفاده شده است. تولید این عطر برای برند تجاری mugler موفقیت زیادی به همراه داشت، استفاده از روایح دسرها در عطرها رونق گرفت و این گروه از روایح تبدیل به یکی از مهم‌ترین گروه‌ها در صنعت عطرسازی شد.
همانطور که برخی از مواد و ترکیبات طبیعی دارای رایحه‌های شیرینی و خوارکی هستند، بسیاری از این نت‌ها از طریق ترکیبات خلاقانه‌ای از مواد طبیعی و مصنوعی تهیه می‌شوند.
نت‌های چوبی دارای خصوصیتی انعطاف‌پذیر و همین‌طور قابل اتکا هستند. برخی از عطارهای خلاق و توانا برای نت‌های پایه و نیز تقویت و نیرو بخشیدن به ترکیبات و نت‌های دیگر بر اساس شناختی که از رایحه‌ها و نت‌های عطری دارند از نت‌های چوبی استفاده می‌کند. یکی از با ارزش‌ترین نت‌های چوبی که می‌تواند در نت‌های ابتدایی و میانی مورد استفاده قرار گیرد چوب معطر رز (rosewood) است.
رایحه‌های چوبی تعداد زیادی رایحه را در بر می‌گیرد که از چوب درختان مختلف استخراج می‌شود. برخی از آن‌ها می‌توانند رایحه‌هایی شبیه بوی قیر و مواد کربی داشته باشند. برای مثال چوب گایاک، برخی دیگر دارای رایحه‌هایی تند و تیز هستند که بویی شبیه مدادهای تازه تراشیده شده می‌دهند برای مثال چوب سرو، برخی دیگر رایحه‌ای خامه‌ای شیری و بسیار شامه‌نواز و ملایم دارند مثل چوب صندل.
بعضی از نت‌های چوبی هستند که بسیار منحصر به فردند و می‌توانند کل ترکیب عطر را تحت تأثیر خود قرار دهند نظیر چوب آگار/عود که اگر ترجیحاً از درخت آکویلاریا که دچار نوعی از آفت قارچی شده باشد به دست آید، بسیار قوی بوده و مرکب است از چند رایحه نظیر فندقی، چوبی، کهنگی و حتی مقداری رایحه کافوری. تصور کنید که چگونه کاج یا صنوبر ما را به یاد فصل های خاصی می‌اندازد. برخی از نت‌های چوبی به روش‌های طبیعی تهیه می‌گردند برای مثال خیساندن تراشه‌های چوب و سپس تقطیر آن، بعضی از نت‌های چوبی دیگر به شیوه‌های مصنوعی و در لابراتوار تهیه می‌شوند که دلایل این امر شامل ماندگاری، بهره‌بری و نیز ایمنی می‌باشد.
وتیور و پچولی استثناهای جالبی در گروه نت‌های چوبی هستند، وتیور در واقع علفی است با ریشه‌هایی که دارای سیستم پیچیده‌ای هستند و پچولی از برگ‌های نوعی بوته شرقی بدست می‌آید ولی از نظر گروه‌بندی در گروه رایحه‌های چوبی قرار می‌گیرد.
نت‌های چوبی نقش برجسته و شاخصی در عطرهای مردانه دارند که این امر بیشتر به خاطر تصوری از تنومندی و ستبر بودن درختان است که به ذهن القا می‌شود و کمتر به خاطر رایحه آن‌ها. در عین حال نت‌های چوبی به خاطر رایحه‌های قابل انعطافی که دارند نقش اساسی در اجزاء و ترکیبات عطرهای زنانه دارند. درواقع به ندرت عطرهایی می‌توان یافت که حداقل از یک نت چوبی در ترکیب آن‌ها استفاده نشده باشد.
قارچ‌ها شامل زیرگروهی از رایحه‌های چوبی هستند که دارای ارگانیسم انگلی می‌باشند که به صورت سنگ بر روی درختان می‌رویند برای مثال خزه بلوطی با نام علمی (Evernia Punastri) و خزه اسپانیانی با نام علمی (Evernia Furfuracea). رایحه گروه قارچ‌ها غیرقابل جایگزینی هستند به همین خاطر صنایع عطرسازی تلاش‌های زیادی کرده‌اند تا ملکول‌هایی با روایح مشابه را تولید کنند و در زمان کنونی مواد خام و اولیه این گروه از طرف سازمان جهانی عطر (IFRA) برای حفظ محیط زیست به صورت جیره‌بندی درآمده است.
قارچ‌ها دارای رایحه‌ای جوهری تلخ هستند همراه با یک حس عمیق هشیاری‌دهنده آن‌ها دارای حس سبزی تیره‌فام همراه با رایحه دشت‌های بی‌انتهای پاییزی هستند به همین خاطر این نت‌ها به عنوان پشتیبانی با شکوه در خانواده عطرهای Chypre و خزه‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرند و همین طور خزه بلوط که یکی از پایه‌های سه گانه هماهنگ‌کننده در اسکلت اصلی این دو گروه رایحه‌ای است. این گروه رایحه‌ای (قارچ‌ها) دارای خواصی زمینی، متشخص، درون‌گرا همراه با احساساتی تاریک و مرموز کیفیتی متمایز به عطرها می‌دهد.
مواد خامی که در زیر چتر رزین‌ها و صمغ‌ها قرار می‌گیرند جزء قدیمی‌ترین ترکیبات عطرسازی هستند که معمولاً پایه خانواده عطرهای شرقی را تشکیل می‌دهند.
این گروه با توجه به خواص عطری متفاوتی که دارند در گروه‌های متفاوت بویایی طبقه‌بندی می‌شوند. رایحه صمغ‌های نرم که شامل وانیل، بنزوئین صمغ پرو (نوعی صمغ که از گیاهی بومی امریکایی مرکزی به نام Myroxylon Pereirae به دست می‌آید)، صمغ تولو (Tolu) بسیار شبیه صمغ پرو است ولی رایحه‌ای شیرین‌تر و تازه‌تر دارد. این صمغ‌ها دارای روایحی ملایم هستند ولی در عین حال متمایز و قابل تشخیص هستند، باعث تثبیت و ماندگاری روایح گلی می‌شوند و اگر در مقیاس زیاد مورد استفاده قرار گیرند در کنار عصاره‌های گلی، تولید روایحی نیمه شرقی می‌کنند.
صمغ رزین‌ها شامل: اوپوپوناکس، صمغ کندر، صمغ درخت مر، صمغ درخت غان، صمغ لامی و صمغ گیاه حسن لبه هستند. این مواد باعث ماندگاری و پخش بو در ترکیبات معطر می‌شوند و خاصیتی اصیل به آن‌ها می‌دهند و چون همگی از پوست درختان استخراج می‌شوند و در ابتدا فرمی کریستالی دارند (که می‌توان آن ها را به اشک تشبیه کرد) ترکیبات بسیار خوبی با رایحه‌های چوبی تشکیل می‌دهند.
اصطلاح "حیوانی" بیان‌کننده هر دو مفهوم مواد خام طبیعی و واقعی و همچنین تداعی‌گر نت‌های فانتزی و ساختگی (که به روش‌های مصنوعی در آزمایشگاه ساخته می‌شوند هستند) این نت‌ها عیناً یادآور رایحه‌هایی از حیوانات چه آن‌هایی که در طبیعت هستند و یا موجودات خیالی می‌باشند و تحریک‌کننده غرایز طبیعی مشترک در انسان و حیوان و قدرت و نیروهای غریزی نهفته در آن است .
در عطاری قدیم نت‌های حیوانی به صورت سنتی از مشک آهو، سگ آبی، عنبر سائل و گربه زباد استخراج می‌شده است. ولی امروزه به خاطر رعایت رفتارهای اخلاقی و انسانی در مواجهه با موجودات زنده و حیوانات و نیز حفظ حیات وحش، روش‌های سنتی منسوخ شده‌اند و جایگزین‌هایی با روش‌های مصنوعی و آزمایشگاه پیدا کرده‌اند. (به استثنای عنبر به خاطر روش تهیه بی خشونت آن که به طور طبیعی از اسپرم نهنگ عنبر تهیه می‌شود، ولی با توجه به کمیاب بودن و قیمت بسیار گران این ماده در بیشتر مواقع آن را به روش‌های مصنوعی تکثیر می‌کنند رایحه استاندارد آن را بدست می آورند).
مشک به صورت ویژه به صدها طریقه مختلف در لابراتور تولید می‌شود که محصول این فرآیندها تفاوت‌های اندکی دارد برای مثال (Habanolid و Galaxolide و Allyl Amyl Glyco Lete و Elhyl Bressy Late) برخی از موارد نت‌های حیوانی به صورت غیرمستقیم و روش‌هایی که هیچ آسیبی بر حیوانات نداشته باشد از آن‌ها به دست می‌آیند را استخراج می‌کنند برای مثال نوعی خرگوش کوهی وجود دارد که از فضولات سخت‌شده آن در صنایع عطرسازی استفاده می‌شود، موهای خیسانده‌شده بز، صدف‌های دریایی کباب شده و موم زنبور عسل .
از برخی از گیاهان نظیر سنبل ختایی و مشک اند (Amberette) نیز می‌توان رایحه‌های عطری حیوانی، مانند مشک را به دست آورد.
صنایع عطرسازی توانسته است نت‌های فانتزی را از ترکیبات خلاقانه عناصر مختلف به دست بیاورد که یادآور رایحه‌هایی از محیط زندگی و نیز بعضی از حیوانات هستند مانند شیر، خاوریار، ستاره ماهی، راسو، بیکن، رایحه باربیکیویی، چرم، جیر و....
عطرها در برخی از موارد روایحی از برخی نوشیدنی‌های پرطرف‌دار را در فرمولاسیون خود می‌آفرینند از رایحه گازدار شامپاینی تا مزه کاراملی کوکاکولا و احساس لذت و شادی استوایی پیناکولادا یا رایحه خامه‌ای یک فنجان کاپوچینو لذیذ. این خلاقیت‌ها به روش‌های زیر میسر می‌شوند:
* استفاده از خود نوشیدنی ها یا مواد تشکیل دهنده آن‌ها مانند (کوکاکولا، آب آهک، وانیل، دارچینی، Neroli) روغن خوشبویی که از شکوفه‌های پرتقال می‌گیرند، (پرتقال، گشنیز، جوز هندی و...).
* ترکیب برخی از مواد خام با رایحه‌هایی که ما از نوشیدنی‌ها می‌شناسیم برای مثال: شراب که شبیه نت برخی از اسانس‌های رز است یا جین که شبیه رایحه توت های خشک است.
* ساخت و مهندسی مولکول‌های مصنوعی برای به دست آوردن رایحه‌های دلخواه.
نت‌های نوشیدنی در عطرها تولید رایحه‌های شیرین و اشتهاآور می‌کنند که معمولاً در ترکیبات گلی میو‌ای یا Gourmand (خوردنی) استفاده می‌شوند و عطرهایی با رایحه‌های اغواکننده و نیز حس شکوفه‌ها را به تمام می‌رسانند.
در این گروه نت‌هایی جای دارند که به آن‌ها نت‌های توصیفی می‌گویند نظیر نت‌های پودری، زمینی و برخی رایحه‌های غیرعادی که در ترکیبات معطر می‌توان یافت.